Philip Roth. Exit Ghost. New York: Houghton Mifflin Books, 2007.

Nathan Zuckerman, de schrijver, trekt na de laatste elf jaar van zijn leven in vrijwel totale afzondering te hebben doorgebracht, ergens in de Berkshires, terug naar de stad, terug naar New York. Hij is oud, en incontinent, en impotent. In de stad wordt hij meteen belaagd door de plagen van het moderne leven: iedereen loopt met een mobiele telefoon, iedereen doet alsof het vreselijk belangrijk is als George W. Bush in 2004 voor de tweede keer de verkiezingen wint, en niemand leest nog een boek. Bovendien wordt hij, de oude, zieke man, verliefd op een jonge vrouw van dertig. En krijgt hij het aan de stok met een ex-vriendje van haar, die de aandacht wil vestigen op een alweer vergeten schrijver van vroeger, iemand die ooit Zuckermans held was. Maar dat vestigen van de aandacht kan alleen door een schandaal uit het leven van die schrijver op te dissen.

Wat is het aandeel van fictie in het leven? Zuckerman wil niet dat de aandacht op zijn lievelingsschrijver wordt gevestigd door 'waargebeurde' schandalen. Tegelijkertijd probeert hij van zijn hopeloze verliefdheid fictie te maken: hij schrijft dialogen met zijn geliefde die nooit echt zijn gevoerd. De vorm van die dialogen is gebaseerd op een verhaal van Tsjechov, ook al weet hij niet meer waar dat verhaal overgaat. Enzovoort.

Er is geen schrijver die beter over het mannelijk lichaam weet te schrijven dan Roth, in dit geval dan vooral het heel oude, het aftakelende mannelijk lichaam. Er rest hem eigenlijk geen manier meer om die aftakeling te overstijgen dan door fictie, dan door in de huid te kruipen van iemand die op hem lijkt, van Nathan Zuckerman. Maar dit is Roths laatste Zuckerman-boek, aan het eind gaat de schrijver dood. Hoe nu verder?

(Eerder schreef ik hier over Portnoy's complaint, American pastoral, Everyman, The dying animal en The plot against America.)