Hans Münstermann. Mischa. Uitgeverij De Kring, 2013

Eerder deze week was Hans Münstermann op de radio om iets te vertellen over zijn nieuwe boek, Mischa. Ik kende Münstermanns naam wel, maar had nog nooit iets van hem gelezen. Maar tijdens het interview las hij tweemaal een langer fragment voor uit dit boek en daarbij gebeurde iets geheimzinnigs: hij zoog je helemaal het boek in. Het interview was er niet meer, dit was geen illustratie, hier werd voor je ogen een vrouw voor ogen getoverd, een vrouw van 65 die moet leren leven met het idee dat haar zoon verdacht wordt van een van de ernstigste misdaden die je je kunt voorstellen: de ontvoering van, het misbruik van, de moord op een tienjarig kind.

Dus heb ik het boek meteen gekocht. Mischa is toch iets minder meeslepend wanneer de auteur het niet zelf voorleest. Het thema is aangrijpend: hoe ga je om met die gedachte, het gevoel dat je eigen kind, inmiddels een succesvol man van veertig, ergens diep in zichzelf verstopt een monster lijkt te hebben gekoesterd?

Rosa Weber gaat daar eigenlijk niet mee om. Ze blijft vooral bijna alle tijd ontkennen dat er iets aan de hand kan zijn, ze wil zich niet voorstellen dat haar zoon zoiets onvoorstelbaars gedaan heeft. Ook de schrijver maakt af en toe de indruk terug te deinzen voor zoveel gruwelijks. De zoon, de dader, komt bijna letterlijk nauwelijks aan het woord. Hij zit in de gevangenis, contact is onmogelijk en hij is bovendien heel zwijgzaam geworden. We komen hem niet nader, deze vertegenwoordiger van het absolute kwaad. We zien wel dat Rosa veel van hem houdt om de sympathieke, intelligente, liefhebbende zoon die hij ooit was. Maar wie zien die sympathieke, intelligente, liefhebbende kantjes niet, ook niet echt in de paar scenes waarin Rosa zich het verleden herinnert. We zien alleen een man die sinister zwijgt.

Verder zitten er allerlei draadjes in het boek die ik niet kan plaatsen. Waarom moet het verhaal van het huwelijk van Rosa met Sep die vijf jaar eerder overleed in detail worden verteld (hoe ze elkaar ontmoetten en voor het eerst met elkaar naar bed gingen, wat haar ouders van hem vonden). Ik weet gewoonweg niet hoe ik zoiets moet plaatsen; het lijkt me met de kern van het verhaal niet veel te maken hebben, er wordt van mij niet veel duidelijker door over Rosa of haar zoon Christiaan. Er wordt een paar keer gemeld dat vader en zoon uiterlijk op elkaar lijken – je zou dan kunnen denken: misschien was er dus met de binnenkant van een vader met een zozeer gelijkende binnenkant ook iets mis.

Ik heb Mischa in een paar uur uitgelezen, maar ik geloof niet dat ik snel weer naar een boek van Münstermann grijp. Tenzij het een door hemzelf voorgelezen luisterboek zou zijn.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Paul Celan. Verzamelde gedichten. Amsterdam: Meulenhoff, 2003.

Walt Whitman. Leaves of Grass. Grasbladen. Amsterdam: Em. Querido, 2005 (1855).

Raoul de Jong. Jaguarman. Mijn vader, zijn vader en andere Surinaamse helden. Amsterdam: De Bezige Bij, 2020.